Het installeren van zonnepanelen is voor veel Nederlanders niet meer aantrekkelijk. Dat is de conclusie van zes maatschappelijke organisaties, waaronder Aedes, Eigen Huis en Woonbond. Die schreven daarom een brandbrief aan Sophie Hermans, onze minister van Klimaat en Groene Groei. Daarin spreken zij hun zorg uit over de sterke daling van het totale aantal zonnepanelen dat huishoudens en verhuurders installeren. Zij koppelen dat aan het achterblijvende aandeel hernieuwbare energie in ons energieverbruik. “Wij vrezen dat draagvlak voor verduurzamingsmaatregelen afneemt en dat de transitie naar duurzame energie vertraging oploopt.”
PV-markt in 2024 gehalveerd
Vorig jaar is 3.084 MW aan systeemvermogen van nieuwe zonnepanelen geïnstalleerd, een daling van ruim 21 procent ten opzichte van 2023. De daling komt volgens de briefschrijvers voornamelijk doordat particulieren afhaken; zowel huurders als woningeigenaren. “Die markt is in 2024 ongeveer gehalveerd ten opzichte van het voorgaande jaar. De Renewable Energy Directive III (REDIII) bevat een doelstelling voor het aandeel hernieuwbare energie in het totale Europese verbruik van tenminste 42,5 procent in 2030. Van ons wordt op nationaal niveau een bijdrage van 39 procent verwacht. Zonder aanvullend beleid lijkt de kans op het behalen van dat doel klein.”
Terugverdientijd
“Huishoudens kunnen een belangrijke bijdrage door zonnepanelen op hun daken te laten plaatsen. Het draagvlak voor zonnepanelen op daken is groter dan voor veel andere bronnen van hernieuwbare energie. Tegelijkertijd loopt de verwachte terugverdientijd door het stoppen van de salderingsregeling per 2027, op naar niveaus die voor veel Nederlanders onacceptabel zijn. Voor huurders geldt dat de gevraagde maandelijkse kosten, gecombineerd met de terugleverkosten van energieleveranciers, vaak hoger liggen dan de opbrengst. Het installeren van zonnepanelen is voor veel Nederlanders niet meer aantrekkelijk.”
Marktwaarde van elektriciteit
Tot slot wijzen de gezamenlijke briefschrijvers op artikel 21 van REDIII: “Consumenten die zonnestroom leveren aan het net hebben recht op een beloning, die niet alleen rekening houdt met de marktwaarde van de opgewekte elektriciteit, maar ook met de waarde voor het milieu en de samenleving.” Daarbij komt dat volgens de Energy Performance of Buildings Directive (EPBD) IV lidstaten ervoor moeten zorgen dat alle nieuwbouw binnenkort ‘zonneklaar’ is. Gebouwen worden ontworpen zodat dat die geschikt zijn voor de installatie van zonnepanelen. “Als tegelijkertijd de beloning voor zonnestroom onderaan de streep te laag is, en de installatie daardoor onrendabel, dan ligt verdere afname van draagvlak op de loer.”
Geloofwaardig pakket maatregelen
Het aantrekkelijk maken van zonnepanelen kan op verschillende manieren, zo menen de briefschrijvers: “Variërend van nieuwe gerichte subsidies tot aanpassing van bestaande regelingen en normering. We staan achter maatregelen om zelfverbruik te stimuleren, maar voor huishoudens waarvoor ook met zulke maatregelen een flink hoger zelfverbruik per 2027 niet haalbaar is, mogen zonnepanelen niet onrendabel worden. Over het volgende zijn al onze organisaties het daarom eens: wij kunnen ons geen geloofwaardig pakket met aanvullende klimaatmaatregelen voorstellen zonder enige aandacht voor de ineenstortende markt van zonnepanelen op daken van Nederlandse woningen.”
De volgende organisaties ondertekenden de brandbrief aan de minister van Klimaat en Groene Groei Sophie Hermans:
- Aedes - Liesbeth Spies, voorzitter
- Consumentenbond - Sandra Molenaar, algemeen directeur
- Milieudefensie - Donald Pols, directeur-bestuurder
- Natuur & Milieu - Marjolein Demmers, directeur-bestuurder
- Vereniging Eigen huis - Cindy Kremer, algemeen directeur
- Woonbond - Zeno Winkels, algemeen directeur
